Disclaimer: Nội dung của blog này mang tính tham khảo, không thể thay thế việc đi bác sĩ cũng như được chữa trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

Human papillomavirus infection- HPV là gì?

HPV là bệnh lây qua đường tình dục- Sexually transmitted diseases (STDs) hay Sexually transmitted infections (STIs) phổ biến nhất. HPV (human papillomavirus) là loại virus khác với HIV và HSV (herpes simplex virus- bệnh mụn giộp). HPV bệnh sùi mào gà rất phổ biến đến nỗi phần lớn đàn ông và phụ nữ Mỹ có quan hệ tình dục đều bị bệnh này tại một số thời điểm nào đó trong đời. Có nhiều loại HPV khác nhau. Một số loại có thể gây những vấn đề sức khỏe bao gồm mụn sinh dục và ung thư. Nhưng có những loại thuốc chủng ngừa có thể ngăn chặn các vấn đề sức khỏe này.

Bạn có thể bị nhiễm HPV khi quan hệ tình dục qua miệng, âm đạo hoặc hậu môn với người bệnh. HPV có thể bị lây lan khi người bệnh không có dấu hiệu hay triệu chứng gì. Bất cứ ai có quan hệ tình dục đều có thể bị HPV, ngay cả khi chỉ quan hệ với một người. Bạn cũng có thể bị những triệu chứng nhiều năm sau khi quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh nên rất khó để biết bị nhiễm bệnh lần đầu vào lúc nào.

Những vấn đề do HPV gây ra phổ biến như thế nào?

HPV (siêu vi): Theo số liệu năm 2014, có khoảng 79 triệu người Mỹ hiện đang bị nhiễm HPV. Khoảng 14 triệu người mới bị nhiễm mỗi năm. HPV phổ biến đến nỗi phần lớn đàn ông và phụ nữ có quan hệ tình dục sẽ bị ít nhất một loại HPV ở một vài thời điểm trong đời. Những vấn đề sức khỏe có liên quan đến HPV gồm mụn sinh dục và ung thư cổ tử cung.

• Mụn sinh dục: Mỗi năm có khoảng 360,000 người tại Hoa Kỳ bị mụn sinh dục (genital warts)
• Ung thư cổ tử cung: Có hơn 10,000 phụ nữ ở Hoa Kỳ bị ung thư cổ tử cung (cervical cancer) mỗi năm.
• Ngoài ra, có những loại bệnh trạng và ung thư khác do HPV gây ra như ung thư họng (oral cancer)
• Hàng năm, có khoảng 21,000 người bị ung thư liên quan đến HPV có thể ngăn ngừa bằng cách chích ngừa HPV.

HPV có gây ra những vấn đề sức khỏe không?

Trong phần lớn trường hợp, HPV sẽ tự khỏi và không gây ra bất cứ vấn đề sức khỏe nào. Khi HPV không khỏi thì nó có thể gây những vấn đề sức khỏe như mụn giộp và ung thư. Mụn giộp thường trong giống như cục u nhỏ hay một nhóm cục u ở vùng sinh dục. Những cục u này có thể nhỏ hay lớn, nhô lên hay dẹt, hoặc có hình dạng như bông cải, khá là ghê (nếu google hình ảnh thì nên cẩn thận bị shock). Bác sĩ thông thường có thể chẩn đoán mụn giộp bằng cách khám vùng sinh dục.

HPV có gây ung thư không?

HPV có thể gây bệnh ung thư cổ tử cung (cervical cancer) và những loại ung thư khác bao gồm ung thư âm hộ, âm đạo, dương vật, hay hậu môn. HPV cũng có thể gây ung thư ở phía sau họng, bao gồm dưới lưỡi và amidan (gọi là ung thư miệng họng).

Bệnh ung thư có thể xảy ra kể cả hàng chục năm, sau khi bị nhiễm HPV. Các loại HPV có thể gây mụn giộp không giống như loại HPV có thể gây ung thư. Không có cách nào để biết người nhiễm loại HPV nào sẽ bị ung thư hoặc những vấn đề sức khỏe khác. Người có hệ miễn dịch yếu (immunocompromised) có thể ít có khả năng khỏi bệnh HPV và gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm những người bị HIV/AIDS.

HPV lây truyền bằng cách nào? Làm sao để tránh?

• Ði chích ngừa. Thuốc ngừa HPV khá an toàn và hữu hiệu. Thuốc ngừa có thể bảo vệ đàn ông và phụ nữ khỏi bệnh (bao gồm ung thư) do HPV gây ra, khi chích cho những nhóm tuổi được khuyên dùng. Thuốc chủng ngừa HPV được chích làm ba lần trong sáu tháng; điều quan trọng là phải chích cả ba mũi.
• Khám dò tìm ung thư cổ tử cung. Khám dò tìm thường lệ đối với phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi có thể ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.
• Nếu quan hệ tình dục
  • Dùng bao cao su và đê nha khoa đúng cách mỗi khi quan hệ tình dục. Ðiều này có thể giảm nguy cơ bị HPV. Nhưng HPV có thể lây nhiễm ở những chỗ không được bao cao su phủ lên do đó bao cao su không thể bảo vệ hoàn toàn khỏi HPV;
  • Chỉ nên có quan hệ tình dục với người chỉ quan hệ tình dục với bạn

Làm sao biết mình có bị HPV hay không?

Không có thử nghiệm nào để biết “tình trạng HPV” của bạn. Ngoài ra, không có thử nghiệm HPV nào được chấp thuận để tìm HPV ở miệng và họng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể sử dụng các thử nghiệm HPV để dò tìm ung thư cổ tử cung. Những thử nghiệm này được đề nghị chỉ để khám thăm dò ở phụ nữ từ 30 tuổi trở lên, không khuyên dùng cho đàn ông, hay phụ nữ dưới 30 tuổi.

Phần lớn những người bị HPV không biết họ bị bệnh này và chưa có những triệu chứng hay vấn đề sức khỏe nào từ đó. Một số người biết họ nhiễm HPV khi bị mụn sinh dục. Phụ nữ có thể biết mình bị nhiễm HPV khi có kết quả thử Pap smear bất thường (trong quá trình khám thăm dò ung thư cổ tử cung). Những người khác chỉ thấy sau khi họ bị những vấn đề nghiêm trọng hơn từ HPV, như ung thư.

Đối với người mang thai, HPV ảnh hưởng đến thai nhi ra sao?

Nếu có thai và bị nhiễm HPV thì thai phụ có thể bị mụn sinh dục hay những thay đổi tế bào bất thường trong tử cung. Có thể tìm thấy thay đổi tế bào bất thường khi khám thăm dò ung thư cổ tử cung thường lệ. Phụ nữ nên khám thăm dò ung thư cổ tử cung thường lệ.

HPV được chữa trị như thế nào?

Không có thuốc chữa trị cho virus này. Tuy nhiên, có những chữa trị cho những vấn đề sức khỏe mà HPV có thể gây ra:

1. Bác sĩ có thể chữa trị mụn sinh dục. Nếu không chữa trị thì mụn sinh dục có thể biến mất, vẫn còn, hay lớn thêm và nhiều hơn.
2. Có thể chữa trị tiền ung thư cổ tử cung. Phụ nữ đi thử nghiệm Pap thường lệ và theo dõi khi cần thiết có thể biết được vấn đề trước khi bị ung thư. Phòng ngừa luôn tốt hơn chữa trị. Muốn biết thêm bạn có thể tham khảo ở www.cancer.org.
3. Những bệnh ung thư liên quan đến HPV khác cũng có thể dễ trị hơn khi được chẩn đoán. Muốn biết thêm hãy tham khảo www.cancer.org.

Tài liệu tiếng Việt: Tờ rơi HPV- Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ

---

Nếu các bạn có câu hỏi thì comment dưới hoặc Facebook Page của trang. Nếu có đăng lại bài, xin vui lòng dẫn nguồn tên mình và địa chỉ của trang. Cảm ơn mọi người đã theo dõi!

-Ngọc Bích, PharmD, RPh 

Sources: Featured image, HPV types, Cervical cancer, Illustration