Ở một bài trước  Tìm hiểu trường dược ở Mỹ- Bắt đầu từ đâu?, hi vọng các bạn và phụ huynh có một số thông tin khởi điểm để bắt đầu hành trình tìm hiểu. Sau khi tìm hiểu sơ lược về trường dược ở Mỹ, bước tiếp theo là gì? Theo mình, đó là nghĩ kĩ lại xem đây có phải là con đường mình muốn theo đuổi hay không.

Thực tế

• Ngành dược học lâu năm: từ 6-8 năm (tính cả cử nhân), nếu đã có cử nhân thì có thể rút ngắn qua một số chương trình nhanh ~ 3 năm
• Ngành dược khá đắt đỏ, ít học bổng, học bổng giá trị nhỏ
• Với tình trạng trường dược thi nhau mở và mọi người đổ đi học, trong tương lai có thể môi trường việc làm bão hoà
• Ở Mỹ, nghề dược sĩ là con đường nhanh nhất giúp một người trẻ chạm đến mức lương “six figures” (trên 100,000 USD/năm)
• Nghề dược sĩ là nghề được nhiều tôn trọng, công việc khá ổn định (tuy khi tìm việc có thể vất vả vì cạnh tranh tăng cao)
• Đối với sinh viên quốc tế ở Mỹ, khả năng tìm việc làm không bao giờ là chắc chắn, đặc biệc là trong môi trường chính trị hiện nay. Còn tương lai thì cực kì khó đoán
• Lương bổng ở các nước khác nhau (không phải ở đâu dược sĩ cũng được 100,000 USD/năm)

Vì thực tế có nhiều pros and cons như vậy,  mình nghĩ ai cũng nên suy nghĩ về những câu hỏi dưới đây trước khi lựa chọn theo đuổi ngành học này ở Mỹ.

Ai chọn con đường dược sĩ? Bản thân hay ba mẹ?

Mình đọc khá nhiều message của các bạn ở VN kể là em học vì gia đình khuyên, ba mẹ yêu cầu, học rồi thấy không phù hợp, chán, nản. Học dược ở Mỹ mình nghĩ vất vả và tốn kém hơn nhiều. Vì vậy đừng để hoàn cảnh này xảy ra. Nhiều phụ huynh thấy công việc này “nhàn, lương cao” nên kêu con cái đi học. Người thì nghĩ “con gái học dược cho sướng, học bác sĩ vất vả”. Đủ thứ lí do. Nhưng cuộc hành trình này bạn sẽ là người phải bước qua, ba mẹ mất tiền túi thôi chứ không phải hằng ngày ra vào đối diện với trường lớp, thầy cô, bạn bè, hoàn cảnh xứ lạ quê người như bạn. Sau này ra đi làm ngành nghề này trong mấy chục năm cũng là bạn đi làm chứ không phải ba mẹ.

Giải pháp: Hãy thực tế, nghiêm túc bàn bạc với cả nhà về ý thích, dự định tương lai của bản thân. Tính toán kĩ về khả năng tài chính, khả năng trả nợ lại cho cha me. Mình nói thật là mình học rất vất vả, vì chương trình nặng và gánh nặng tài chính nhiều. Nếu không có sự ủng hộ của gia đình, hoặc đam mê của bản thân thì mình không thể đi được xa như ngày hôm nay.

Dược sĩ sẽ có con đường sự nghiệp thế nào? 

Đừng suy nghĩ đơn giản, chỉ nhìn gần mà không nhìn xa. Rất nhiều người nghĩ “mình thích học ABC” hoặc “mình thích làm XYZ” mà không lý luận được tại sao mình thích ngành nghề hay ngành học đó. Thích mới chỉ là bước đầu thôi. Kiên trì, đam mê, cố gắng lê lết qua những đoạn không trải đầy hoa hồng là những điều tất yếu dẫn đến thành công ngoài “sự thích”.

Bạn có biết dược sĩ học ra làm gì? Có những mô hình làm việc nào? (Bệnh viện, nhà thuốc, công ty, nhà máy, agency, v.v.) Bạn nghĩ mình thích học xong làm gì? Bạn có thích làm ở bệnh viện cả ngày không? Hay ngồi 1 chỗ trong công ty bên máy tính?

Giải pháp: Hãy tìm hiểu những nguồn trên mạng về thông tin khái quát các mảng mà dược sĩ sẽ làm. Sau khi có tí định hướng, hãy nói chuyện trực tiếp với các anh chị trong ngành xem thật ra một ngày công việc của họ như thế nào, tại sao họ lại chọn hướng đi đó, có những gì họ thích hay không thích, v.v. Cái nhìn thực tế từ người đi trước sẽ giúp bạn định hướng rõ ràng hơn và biết cần chuẩn bị những gì khi dấn thân vào con đường này.

Học dược thật ra bao gồm những gì? Có như bạn tưởng tượng không? 

Bạn thích hoá sinh không? Bạn có biết là học dược yêu cầu rất nhiều những môn phải học thuộc lòng, đặc biệt trong những năm đầu tiên có những lớp khoa học khô như Hoá Hữu Cơ, Vật Lý, Pharmacology, phải vượt qua hết thì mới đến được các lớp dược hấp dẫn hơn như Pharmeutics, Pharmacotherapy? Bạn nghĩ có đủ kiên trì để theo đuổi?

Giải pháp: Hãy tìm hiểu ví dụ của chương trình học dược. Vào thử một số trang web của các trường dược và tìm xem curriculum gồm những lớp học nào, vào năm thứ mấy. Sau đó google tìm hiểu về các môn học này xem nó nghĩa là gì, có giống như bạn nghĩ hay không. Có một khái niệm cơ bản sẽ giúp bạn đỡ bỡ ngỡ. Đối với mình là người thích học khoa học tự nhiên, mình không lo lắng lắm. Nhưng đối với những bạn không chắc mình có thích các môn này không thì nên tìm hiểu.

Đối với bản thân, học xong bạn sẽ làm gì? Mất bao lâu mới trả nợ tiền học? 

Đây là câu hỏi không đầy mơ mộng, nhưng rất cần thiết. Không ai nên lao đầu vào học mà không biết tương lai tới đâu. Học dược là một quá trình đầu tư lớn, rất ít học bổng, học bổng giá trị rất ít. Làm sao gia đình hay bản thân bạn có thể trả hết 100-200 nghìn đô? Đối với sinh viên quốc tế, việc đi làm cũng chứa nhiều bấp bênh, không chắc chắn sẽ tìm được visa, có tìm được thì không chắc sẽ được xổ số, kế hoạch B của bạn là gì? Đừng để nợ dí sát nút, hãy liệu cơm gắp mắm và bày ra kế hoạch cẩn thận cho tương lai. Tất nhiên đừng để nỗi sợ khiến chúng ta không dám làm gì hết. Ý mình chỉ là phải suy nghĩ thấu đáo, tránh tình trạng bước tới đâu lo tới đó.

Giải pháp: Thay vì chỉ suy nghĩ trong đầu, hãy vẽ ra thử các scenario có thể xảy ra. Nếu bạn đi làm ở Mỹ, nếu làm ở nước khác như Canada hay Singapore, còn về VN làm lương bổng cuộc sống thế nào, nếu học 2 năm mà không thích thì làm gì, đổi ngành được không, đổi sang ngành gì, v.v. Nếu bạn trả lời đơn giản được hết các scenario đó mình sẽ làm gì, tài chính như thế nào, làm sao đối phó với cuộc sống thì bạn đã suy nghĩ thấu đáo về việc này rồi.

Thông số năm 2014 về Pharmacy Education ở Mỹ

Nếu các bạn có câu hỏi thì comment dưới hoặc Facebook Page của trang. Nếu có đăng lại bài, xin vui lòng dẫn nguồn tên mình và địa chỉ của trang. Cảm ơn mọi người đã theo dõi!

-Ngọc Bích, PharmD, RPh 

Photo credit: TIME magazine

---

• Du học ở Mỹ- Ngoài học dược PharmD còn các ngành sức khoẻ nào?
• Tìm hiểu trường dược ở Mỹ- PharmD Step by step guide
• Du học ở Mỹ- Lời khuyên cho ai học nửa chừng ở Việt Nam, chuẩn bị đi định cư, muốn chuyển ngành, v.v.
• Tìm hiểu về PCAT- Thi đầu vào trường dược ở Mỹ
• Chuẩn bị cho kì thi PCAT vào trường dược ở Mỹ