Khoảnh khắc này 6 năm trước, mình đang ngồi ngẫm nghĩ những bài học cuộc đời ở tuổi 22, một cái tuổi quá trẻ nhưng thấy cái gì trước mắt cũng gần như quá lớn- thấy thế giới quá rộng, cuộc đời thật dài, không biết chỗ đứng của mình ở đâu. Cái tuổi thấy tình yêu đầu là mãi mãi và cuộc chia tay như không bao giờ vượt qua.

6 năm qua, đi làm là một trải nghiệm đã khiến mình “rắn” và già dặn hơn nhiều. Sự thay đổi lớn nhất là cảm giác “an toàn”, tự tin hơn về bản thân- những giá trị, niềm tin, tính cách, sở thích của mình là của mình, không phải vì ai ảnh hưởng hay bắt ép. Mình biết tự suy nghĩ, phân biệt đúng sai, có lập trường, biết bảo vệ chính kiến. Những học hỏi trong quá trình đi làm chủ yếu về việc đối nhân xử thế, làm người thế nào trong cuộc sống này.

Lòng tốt và sự tử tế là trước nhất. Kindness first.

Một trong những phát triển lớn nhất về bản thân, là trước khi viết email trả lời ai đó, mình luôn bắt đầu bằng câu “Cảm ơn anh/chị vì…” Việc này khiến mình dừng lại suy nghĩ, đặc biệt cần thiết trong lúc nóng giận, hay đang bực mình vì một lời yêu cầu trách mắng vô lý. Dù người khác có kì quặc đến đâu, thông thường họ cũng có cái đáng để mình học hỏi, có cái để mình phải cảm ơn.

Tháng rồi, laptop của mình không chịu nghe lời đến mức làm việc không được, nhằm ngay ngày không tốt, tinh thần không thoải mái, mình xuống văn phòng IT nhờ giúp đỡ. Anh IT làm theo chỉ thị của công ty, bảo mình phải chịu thôi, giờ muốn thay laptop khác thì cũng nhiều nguy cơ không tốt hơn vì series này nó như vậy. Mình hỏi thêm vài câu, trong lòng nhiều bực mình nổi điên phải gằn lắm để vẫn giữ phép lịch sự. Ai ngờ hôm sau anh ấy gọi xuống, bảo vì mình nói chuyện tử tế, không hằn học, nên anh ấy giúp đổi một cái laptop khác mới toanh không có vấn dề nữa.

Bài học ở đây là- Hãy luôn đối xử với mọi người thật tử tế, vì ai cũng có ngày không tốt, tinh thần không vui như bạn thôi. Và trong một ngày không tốt, bạn sẽ thật sự cảm kích khi ai đó ân cần với mình.

Học cách quan tâm đến người lạ.

Là một người từng cực kì introvert, mình gặp nhiều khó khăn trong việc giao tiếp hằng ngày với đồng nghiệp và người quen (“acquaintances” chứ không phải “friends” bạn). Vào cuộc họp, mình hay đi thẳng vào vấn đề ngay, không nói chuyện tán gẫu. Gặp đồng nghiệp trong hành lang, mình chỉ chào “Hi” rồi bước đi.

Nhưng bạn sẽ bất ngờ khi thấy một cử chỉ quan tâm nhỏ giúp việc đi làm phơi phới hơn hẳn cho mọi người. Hãy tập làm quen người lạ trong công ty bằng cách chào hỏi, bắt tay, giới thiệu bản thân. Khi gặp nhau trong hành lang dành vài phút hỏi thăm về kì nghỉ của họ, về con cái gia đình, hay công việc. Người Mỹ hay chào nhau Hi, how are you? nhưng thật ra ít ai dừng lại để nghe trọn câu I’m fine thank you.

Kiến thức không quan trọng bằng kinh nghiệm và kĩ năng đối nhân xử thế

Kiến thức có thể dạy được, còn kinh nghiệm chúng ta phải lăn xả để thu thập, và kĩ năng xử thế không phải ai cũng có và cũng học được.

Đi làm vài năm, mình nhận ra điểm duy nhất khiến một người được nhận làm việc hay không không phải hoàn toàn là kiến thức. Quan trong nhất là “fit”, xem họ có phù hợp với nhóm và công ty hay không, điều này phụ thuộc vào nhân cách, việc đối xử với người khác từ sếp lớn đến cô reception hay bác lao công. Và nhân cách thì khó có công ty nào training được.

Kinh nghiệm là quan trọng thứ hai, giữa hai người fit ngang ngang nhau, một người nhiều kinh nghiệm đi làm hơn, một người có thêm tấm bằng, thì người có tấm bằng chưa chắc quý giá hơn kinh nghiệm đi làm. Vì kiến thức nhà trường chỉ là lý thuyết, còn va chạm với người khác, xử lý khó khăn trong công việc thành công trong quá khứ nhiều phần đánh giá khả năng thành công trong tương lai.

Vì vậy các bạn trẻ hãy nhớ, nếu đang lựa chọn giữa nằm nhà chơi vì đi làm ít tiền thì nên chọn đi làm. Nếu vừa tốt nghiệp không tìm được việc mà định đi học tiếp để có chuyện làm thì nên cố tìm cho được việc. Công việc đầu tiên lúc nào cũng khó, khi đã có kinh nghiệm rồi thì nhiều cánh cửa khác sẽ mở ra.

Thời gian là thứ quý giá nhất bạn có thể tặng cho người khác

Sau khi tốt nghiệp đại học, bắt đầu đi làm và lên chức vụ, bạn sẽ nhận ra rằng tiền đôi khi dễ kiếm hơn thời gian. Và đối với những người bạn thực sự quan tâm- bạn bè hay gia đình, thì thời gian là thứ quý giá nhất bạn có thể tặng cho họ. Dành thời gian gọi điện thoại hỏi thăm cha mẹ, giữ liên lạc với bạn bè thay vì chỉ text vài dòng. Đối với vợ chồng, thời gian dành cho nhau không trang sức hay quà tặng nào thay thế được. Đối với con cái, việc dành thời gian bên bọn trẻ đáng giá hơn trăm nghìn đồi chơi thiết bị điện tử.

Đến cuối cuộc đời, không ai ước gì mình làm việc nhiều hơn cả. Chúng ta sẽ hối tiếc những thời gian không dành cho nhau.

Và cuối cùng, hãy luôn hoàn thiện bản thân.

Hãy đọc sách nhiều, luôn theo dõi tin tức, trò chuyện với những người khác mình để hiểu thêm quan điểm của họ và học hỏi kiến thức mới. Đừng bao giờ dậm chân tại chỗ, vì khi thế giới chung quanhđều đi tới, chỉ đứng một chỗ thôi nghĩa là ta đã đi lùi.

Hiểu thêm về thế giới và con người xung quanh sẽ giúp bạn nhận ra rằng cuộc sống xã hội của mình là bình thường hay bị gò ép, suy nghĩ lời nói của mình có thật sự tự do hay bị tuyên truyền. Quan trọng nhất là việc bạn có biết tự suy nghĩ hay không. Trong trường lớp thi cử hay có đề bài văn “Nêu cảm nghĩ của em về…” Nhưng thật ra ít có ai dạy cảm hay nghĩ mà chỉ học vẹt theo ý văn của thầy cô rồi chép ra một trăm bài y như nhau. Không ai dạy các bạn trẻ cách lập luận, tìm dẫn chứng, bảo vệ ý kiến của mình hay của người khác. Vì thế nên tình trạng hùa theo đám đông, miệng thì hùng hồn dẫn này kia chứ thật ra từng câu chữ là của người khác rỉ tai tuyên truyền chứ không có gì là của mình.

Nếu muốn trưởng thành, trở thành một con người tự lập tự do trong thế giới thay đổi với tốc độ chóng mặt này, bạn phải tự thân mà thôi.

Năm mới sắp đến, hi vọng mọi người nhìn lại và bỏ hết buồn vui năm cũ để đón một khởi đầu mới thật ý nghĩa và nhiều hạnh phúc  🙂

---

Nếu các bạn có câu hỏi thì comment dưới hoặc Facebook Page của trang. Nếu có đăng lại bài, xin vui lòng dẫn nguồn tên mình và địa chỉ của trang. Cảm ơn mọi người đã theo dõi!

-Ngọc Bích

• Khi ta 22
• Tuổi 29 đi qua mãi mãi
• Một thập kỉ khi ta 20
• Hãy cảm thấy mình may mắn
• 15 năm trưởng thành một mình- Người trẻ cần nhất những giá trị gì?
• Thế nào là một cuộc sống hạnh phúc và thành công?